- Voldergracht 29 – Meermalen stadsbeiaardierswoning
door Wim van Veen
Een van de vele bewoners was de Scheveningse onderwijzer Jacob Waterreus. Hij trouwde in 1849 met de Delftse Cornelia Groenewegen en samen kregen ze dertien kinderen van wie er vijf volwassen werden. Hij was hoofd van een destijds nieuw opgerichte particuliere school van de tweede rang voor de katholieke ‘burgerstand’. . Jacob schreef verscheidene geschiedkundige en vrome leerboeken en gedichten. De wetgeving op het lager onderwijs in die dagen kende scholen van vier verschillende rangen met een steeds uitgebreider lespakket. Op scholen van de laagste rang werd alleen aandacht besteed aan lezen en schrijven en eenvoudig rekenen. Scholen van de tweede rang deden ook aan aardrijkskunde en geschiedenis en pittige cijfersommen. Lees hier meer…..
- Nieuwe Langendijk 24 – Bloemenwinkel ooit deel van het buurpand
door Kees van der Wiel
De bloemenwinkel Nieuwe Langendijk 24 maakt deel uit van een blok ouderenwoningen dat in 1985 nieuw gebouwd is op de plek van de afgebroken huizen Nieuwe Langendijk 22 tot 28. De omliggende huizen zijn vlak voor en tijdens de afbraak in 1982 intensief bouwhistorisch en archeologisch onderzocht. Nummer 24 kwam er toen wat bekaaid af, omdat het omschreven werd als een niet erg interessante negentiende eeuwse tussenwoning zonder zelfstandige zijmuren.Verondersteld werd dat het terrein daarvoor enkele eeuwen lang onbebouwd was gebleven en voorzien van twee poortjes, zoals te zien op het ‘Straatje van Vermeer’. Die veronderstelling blijkt maar zeer ten dele juist. Lees hier meer…..
- Nieuwe Langendijk 22 – Voorheen textielververij de ‘Blauwe Bok’
door Kees van der Wiel
Nieuwe Langendijk 18-22 is nu onderdeel van een blok ouderenwoningen dat in 1985 nieuw gebouwd is op de plek van de afgebroken huizen Nieuwe Langendijk 22 tot 28. Nummer 20/22 was een boven- en benedenhuis aan de straat met daarachter een zaalruimte, die haar ingang had in een poortje naast het huis. Met name dat ruime zaalgebouw bleek een uniek bouwwerk uit de periode 1430-1450. Vanaf 1655 is het gebouw anderhalve eeuw lang in gebruik geweest als textielververij en droeg toen de naam De Blauwe Bok. In de laatste fase van haar bestaan deed de zaal sinds de oorlog dienst als katholieke kleuterschool. Lees hier meer…..
- Nieuwe Langendijk 26 – Voorheen de ‘Kalandermolen’
door Kees van der Wiel
Nieuwe Langendijk 26 is nu onderdeel van een blok ouderenwoningen dat in 1985 nieuw gebouwd is op de plek van de afgebroken huizen Nieuwe Langendijk 22 tot 28. Deze panden werden vlak voor de afbraak in 1982 intensief bouwhistorisch en archeologisch onderzocht. Op grond van de bouwtechnische gelijkenis werd no. 26 aangemerkt als het huis dat model kon hebben gestaan voor het ‘Straatje van Vermeer’. Een toeschrijving die destijds de nodige ophef baarde, maar inmiddels is achterhaald omdat de twee naastliggende poortjes, die Vermeer schilderde er in zijn tijd hier niet blijken te zijn geweest. Maar de observatie dat het afgebroken huis ooit een gevel kan hebben gehad zoals Vermeer heeft geschilderd, is nog steeds plausibel. Lees hier meer…..
- Brabantse Turfmarkt 94 – Winkelpand op hoek Burgwal ooit genaamd ’t Byltge, later De Lichthoek
door Rinus Meijer
Dit pand, waarin nu spijkerbroekenzaak Levi’s Corner zit, is al eeuwen een gewilde plek voor neringdoenden en ambachtslieden. In 1912 werd het fors verhoogd door de toenmalige eigenaar, schoenfabrikant Bernard Fliehe. Tien jaar later werd het ruim vijftig jaar eigendom van de familie Meijer. In 1927 gaf Marinus Meijer zijn zaak in huishoudelijke artikelen een nieuwe winkelpui. Een oud souterrain met aan weerskanten twee kleine pothuizen en daartussen brede trap naar de ingang moesten daar toen voor wijken. Kleinzoon Rinus Meijer dook in de geschiedenis van dit pand, waarin zijn ouders sinds 1941 ruim dertig jaar de elektriciteitswinkel ‘De Lichthoek’ dreven. Lees hier meer…..
- Verwersdijk 1 – Gebouwd door Mienette Storm-van der Chijs als woonhuis en school
door Wim Boonenburg
De meeste oudere Delftenaren kennen dit pand als de Flora bioscoop, die in de jaren vijftig en zestig bekend stond als het ‘vlooientheater’ waar – voor die tijd – pikante films werden gedraaid. Het werd in 1845 gebouwd door Mienette Storm-van der Chijs, wereldreizigster en voorvechter voor vrouwenrechten en vrouweneducatie. Haar bedoeling was om voor zichzelf op termijn een ander woonhuis te hebben. Maar ook om haar ideaal te realiseren, namelijk de stichting van een Leer- en Werkschool voor behoeftige meisjes uit de welgestelde stand. In deze school zou vervolgonderwijs worden gegeven aan meisjes tussen de 12 en 15 jaar oud. Ze stelde een schoolbestuur samen, bestaande uit zes vooruitstrevende dames en richtte een kamer in als leslokaal. Door het gemeentebestuur werd zij verplicht een bevoegde onderwijzer in dienst te nemen. Lees hier meer…..
- Oude Delft 218 – Huis met lijk in de kast
door Floyd Stips
Floyd Stips verdiepte zich voor haar eindexamen-profielwerkstuk geschiedenis voor het Grotius College in de historie van Oude Delft 218. Dit pand, gelegen aan de oostzijde van de gracht vlakbij de Kolk, heeft aan de straat een Art Deco winkelpui uit 1927, gemaakt in opdracht van de toenmalige eigenaar kleermaker Cnoops. Hoewel het pand geen officieel monument is, zijn er inwendig allerlei elementen die aantonen dat een groot deel van het huis er eind zestiende eeuw al stond. Koopman Ysbrandt Ysbrandtsz van Saenen woonde hier toen, hij overleed in 1600. Zijn weduwe verhuurde het huis vervolgens aan een Italiaanse legerkapitein, genaamd Mario de Lamodereiet. Vijf jaar later meldt het begraafboek van de Oude Kerk dat zijn lijk ‘door sijne huijsvrou uit Brabant thuis comende’ in de bottelarij werd gevonden, waar het zes weken had gelegen nadat hij door zijn ‘dienaer’ was vermoord. Lees hier meer…..
- Vrouwenregt 5 – Huis Het Vliegende Vaendel, later herberg Schans van St. Andries
door Corrie den Hengst
Het huidige perceel Vrouwenregt 5 is in de loop der eeuwen nauwelijks veranderd. Het woonhuis was in de 17e eeuw verdeeld in een voor- en achterhuis; het bakstenen boogje van het poortje tussen de huizen is nog aanwezig. De gepleisterde gevel met lijst is er in de 19e eeuw gekomen; waarschijnlijk ter vervanging van een bouwvallige trapgevel. De winkelpui, die werd verbouwd aan het begin van de 20e eeuw, kreeg boven de etalage een art nouveau versiering. Sinds 1989 is het een Rijksmonument. In het voorhuis zaten in de loop der tijd een herberg, een kousenwinkel, een melkboer, een verfwinkel, een esoterische-boekwinkel, spijkerbroekenhandel en een antiekzaak. Lees hier meer…..
- Voldersgracht 33 (en Vrouwjuttenland 1) – Vanouds genaamd De Vergulde Bril
door Wim van Veen
Maria van Helden kreeg De Bril in 1773 als bruidsschat toen zij met Jacob de Kuijser trouwde. Het echtpaar had veel te stellen met zoon Johannes, die sinds 1803 predikant van Schore en Vlake (in Zeeland) was. Na drie jaar werd hij wegens “ergerlijk en onbetamelijk gedrag” afgezet als dominee. Johannes vertrok met de noorderzon. Na een reis naar Amerika keerde hij in armoedige toestand terug en werd als verloren zoon in huize De Bril opgenomen, waar hij vervolgens in een onbewaakt ogenblik zijn ouders beroofde van duizenden guldens aan effecten, contante penningen en ongemunt zilver. Lees hier meer…..