48e jaargang – nummer 1

Beste mensen,
2024 ligt al weer achter ons en 2025, waarin we op 2 november ons lustrum in Theater de Veste kunnen vieren, is al weer een maand onderweg. De commissies zijn alle erg actief zoals hierna te lezen valt. Zij dragen ook alle bij aan de voorbereiding van ons lustrumfeest. Niettemin willen we via deze nieuwsbrief alle leden uitnodigen
nog ideeën aan ons door te geven.
Op 5 februari hebben we onze ALV en nieuwjaarsbijeenkomst gecombineerd. Lex Oomkes, verantwoordelijk voor onze communicatie, gaat verhuizen, maar we kunnen voor hem ook al een opvolger voorstellen. Dat betekent dat bij instemming door de leden, vier nieuwe bestuursleden aan zullen treden. Jeroen Staal die al enige tijd het secretariaat voor zijn rekening nam, Sheila Sitalsing voor de communicatie portefeuille als opvolger van Lex, Louise Rahardjo als opvolger van Ank Mokveld voor de portefeuille publieksactiviteiten en Cécile Woudenberg voor de portefeuille Erfgoed in de leefomgeving als opvolger van Wim Meijer. Het bestuur is erg blij deze voordracht te kunnen doen en wordt hiermee weer compleet.
We vorderen ook met de voorbereidingen voor het nieuwe boek als opvolger van de Canon. De meelees-commissie is al twee keer bijeen geweest en enthousiast over de opzet en vorderingen. De gemeente draagt door middel van een bijdrage van de afdeling erfgoed inhoudelijk en financieel flink bij en we verwachten ook mooie bijdragen vanuit diverse fondsen. Het Gilde heeft al een bijdrage aangekondigd, daar zijn we erg blij mee. Het overleg met Delft Marketing levert inmiddels ook zijn vruchten op. Ze gaan bijdragen aan het boek maar hebben zich ook voorgenomen de geschiedenis van de stad meer centraal te gaan stellen in hun activiteiten en willen daarbij graag met ons samenwerken.
Ik wens u weer veel leesplezier met deze nieuwsbrief.
Harry ter Braak
Liever de PDF-versie van de nieuwsbrief?
Nieuwsbrief 48-1 Februari 2025
Bestuursmededelingen
We hebben inmiddels op de website een vacaturebank waar vrijwilligers die bij willen dragen aan de vereniging vast iets van hun gading kunnen vinden. We nodigen de commissies ook uit via deze weg eventuele vragen te plaatsen. We zoeken nu met smart iemand die als tweede webmaster naast Ted een bijdrage zou willen leveren om zijn werklast te verlichten en we zoeken iemand die bereid is de ledenadministratie op zich te nemen om daarmee onze penningmeester Matthijs Jansen te ontlasten.
De voorbereidingen voor de uitreiking van het jaarboek zijn in volle gang evenals de uitreiking van de LeComte prijs. Deze bijeenkomst is gepland op woensdag 21 mei.
Algemene Ledenvergadering benoemt vier nieuwe bestuursleden
Tijdens een goed bezochte ALV op woensdag 5 februari in ’t Postkantoor werden op voordracht van het bestuur vier nieuwe leden benoemd. Van hen is Jeroen Staal al een tijdje aan het werk als secretaris, pas nu was er gelegenheid hem ook formeel te benoemen. Lex Oomkes, verantwoordelijk voor onze communicatie, gaat verhuizen. Hij wordt opgevolgd door Sheila Sitalsing. Verder neemt Louise Rahardjo de taken van Ank Mokveld over rond de portefeuille publieksactiviteiten en Cécile Woudenberg neemt de portefeuille Erfgoed in de leefomgeving over als opvolger van Wim Meijer.
Het bestuur is daarmee weer compleet en bestaat nu voor de helft uit mannen en de andere helft uit vrouwen.

Nominaties Le Comteprijs bekend
De winnaar van de Le Comteprijs voor de, in de ogen van het bestuur van Delfia Batavorum, beste verfraaiing van het Delftse stadsbeeld wordt dit jaar op woensdag 21 mei bekend gemaakt. Tegelijk wordt het nieuwe jaarboek gepresenteerd, waarvoor de voorbereidingen in volle gang zijn.
Tijdens de ALV presenteerde Gertjan van der Harst, de secretaris van de Le Comtecommissie van de vereniging de vijf voor de prijs genomineerde projecten, die in 2024 werden gerealiseerd. Tijdens de presentatie prees Van der Harst de kwaliteit van de bij de commissie aangedragen projecten. Toch sprongen vijf projecten eruit.
Het gaat om de renovatie en restauratie van het pand Spoorsingel 57, waarvan vooral het in oude glorie herstellen van het koetshuis opvalt. Twee muurschilderingen werden door de commissie genomineerd: de schildering op een flat in de Haydnlaan en het kunstwerk op de zijgevel van een pand aan de Van Miereveltlaan. De vierde nominatie is de restauratie van de Hoogbrug aan de Lange Geer en het Achterom. De vijfde nominatie ging tenslotte naar de inrichting van de Houttuinen, het pleintje voor het nieuwe Huis van Delft.

Komende activiteiten van de vereniging
Excursie molen de Roos, 16 mei 2025
Molen De Roos is de enig overgebleven molen van de 18 molens die ooit in Delft hebben gestaan. In De Roos werd koren gemalen voor bakkers en burgers, gerst voor bierbrouwers en veevoer voor boeren uit de omgeving. Sinds het voorjaar van 2015 wordt hier weer biologisch graan voor particulieren, bakkers en de horeca gemalen. Tegenwoordig is De Roos een bruisend, open en werkend icoon van Delft, waar je Ambacht, Techniek, Geschiedenis & Cultuur kunt beleven. Elke week maalt De Roos op de kracht van de wind biologisch graan tot meel.
Molen De Roos is in 1679 gebouwd op de plaats waar vroeger een rondeel van de stadswal lag, een halfrond verdedigingswerk. Vanaf 1500 stond hier al een houten molen. In 2012 werd het complete molencomplex een meter opgevijzeld vanwege de bouw van de spoortunnel. Een paar maanden later werden molen, huis en pakhuis weer neergelaten, op het dak van de tunnel. Het hele complex weegt 1100 ton.
Het bezoek zal plaatsvinden op vrijdag 16 mei 2025.
We worden om 14.00 uur verwacht en ontvangen met koffie. Evert van Bokhorst, een van de molenaars, zal samen met Heero Pol, molengids, het verhaal vertellen over de molen en het molenhuis. Zie ook: https://www.achterdegevelsvandelft.nl/ Zoek op Phoenixstraat 111.
De deelnemers moeten goed ter been zijn want we klimmen via steile trappen omhoog. Op de tweede zolder is een expositie en de vierde zolder – de maalzolder en de stelling – is het meest interessant. We mogen zelfs tot aan de kap klimmen (de zesde zolder).
Na afloop wordt een drankje en een hapje geserveerd in het restaurant. De excursie zal rond 16:00 uur afgelopen zijn.
De kosten van deze excursie zijn € 15 per deelnemer, vooraf te betalen op rekeningnummer NL76 INGB 0000 5873 45 t.n.v. Delfia Batavorum onder vermelding van Molen De Roos.

Fietsen in Midden-Delfland, 21 juni 2025
Net als voorgaande jaren gaan we samen met de Midden-Delflandvereniging een fietstocht organiseren naar een aantal interessante plekken. De tocht vindt plaats op zaterdag 21 juni, de Midden-Delflanddag.
Excursie naar Maasland, 30 augustus 2025
Op 30 augustus bezoeken we het prachtige dorp Maasland. We vragen de deelnemers op eigen gelegenheid naar Maasland te komen.
We beginnen met koffie in Museum de Schilpen en vervolgens wordt het museum bezocht onder leiding van een gids. Na de lunch in het restaurant naast het museum is er een rondwandeling door het dorp onder leiding van een gids.
Excursie naar Slot Loevestein en een lezing over Hugo de Groot
De Lezingencommissie en de Excursiecommissie organiseren gezamenlijk in het kader van het lustrum van Delfia Batavorum een dagexcursie per bus naar Slot Loevestein en daaraan voorafgaand in Delft een lezing over Hugo de Groot. De relatie tussen Slot Loevestein en Delft ligt in Hugo de Groot, Delfenaar van geboorte, die gevangen werd gehouden in Slot Loevestein en van daaruit ontsnapte in een boekenkist.
Voorafgaand aan de excursie zal Mr. Willem Claassen, zeerechtjurist, een lezing houden over Hugo de Groot. Hugo de Groot wordt beschouwd als de grondlegger van het internationaal recht en van het zeerecht. Hij werd in 1583 in Delft geboren en overleed er in 1645.
Slot Loevestein organiseert later dit jaar een tentoonstelling over Oorlogsrecht. Zodra bekend is wanneer die tentoonstelling start, kan een datum voor de lezing en de excursie bepaald worden.

Kortom, er staan diverse interessante excursies op de rol. Zodra de details bekend zijn, wordt een mailing naar de leden verstuurd met meer informatie, die uiteraard ook op onze mooie, vernieuwde website wordt gepubliceerd.
Stadschroniqueur gezocht
In het Historisch Jaarboek Delft staat ieder jaar de zeer gewaardeerde rubriek ‘Kroniek van Delft’. Daarin treft u een verzameling van kleine en grote gebeurtenissen aan die in het voorgaande jaar plaatsvonden.
De rubriek stamt al uit 1993 en dient inmiddels ook voor historici als een mooi overzicht van de recente stadsgeschiedenis. Anders Rozemond verzorgde de kroniek de eerste acht jaar. Hij werd in 2001 opgevolgd door An Bergman, waarna Gab Lansbergen de taak in 2010 overnam. Op zijn beurt droeg hij in 2020 het stokje over aan Peter en René van der Krogt. De kroniek van 2024 is de laatste die zij maken. Dat betekent dat er een aantrekkelijke vacature is ontstaan. U kunt de nieuwe stadschroniqueur van Delft worden!
Bent u iemand die het lokale nieuws volgt, en beschikt u over een vlotte pen? Dan is dit misschien wel iets voor u. Op basis van nieuws in (digitale) kranten kunt u de Kroniek samenstellen. Uiteraard kan de redactie van het Historisch Jaarboek Delft altijd als vraagbaak dienen. Een Kroniek heeft zowel tekst als beeld, dus het is ook de bedoeling dat u soms persfoto’s aanvraagt. Er zijn goede contacten met het Stadsarchief Delft en verschillende fotografen, die voor dat doel geregeld materiaal leveren.
Kunt u niet wachten en wilt u direct beginnen, of wilt u er eerst iets meer over weten? Stuur dan liefst vandaag nog een bericht aan bureauredacteur Ingrid van der Vlis (jaarboek@delfiabatavorum.nl). En wie weet, kunt u zich binnenkort dé stadschroniqueur van Delft noemen!

(foto Koos Bommelé, Stadsarchief Delft 291443)
Oproepen
Jaarboeken
Gratis in Delft af te halen bij Peter van de Krogt: een set jaarboeken van Delfia Batavorum van 2000 t/m 2023. Neem contact op via peter@vanderkrogt.net
De degen van Delft
Mijn naam is Marco Wigman, en ik doe onderzoek naar de geschiedenis van een bijzonder object in mijn collectie: de degen van C.D.A. Schutter, kapitein in het Nederlandse leger. De degen werd samen met een portret van Schutter aan de stad Delft geschonken. Het portret bevindt zich nog in de collectie van Museum Prinsenhof, maar de degen is daar in de loop der tijd verdwenen. Ik heb de degen onlangs geïdentificeerd als onderdeel van mijn collectie en ben nu bezig met het reconstrueren van de achtergrond en het verhaal.
C.D.A. Schutter sneuvelde tijdens de belegering van de Citadel van Antwerpen (1832) waar hij deze degen droeg en werd later geëerd met een monument in de Nieuwe Kerk te Delft. Dit monument, ontworpen door Louis Royer en geplaatst in 1834, staat op een prominente locatie, vlak bij het praalgraf van Willem van Oranje en de Koninklijke Grafkelder. Uit mijn onderzoek blijkt dat Schutter een heldhaftige rol speelde bij de verdediging van de Citadel, wat ook in diverse historische bronnen wordt erkend.
De achtergrond van mijn onderzoek is gebaseerd op:
- Het artikel in Armamentaria over Schutter en de belegering van de Citadel. https://assets.nmm.nl/app/uploads/2022/10/ARMAMENTARIA-44-part-3.pdf
- De literatuur over het monument in de Nieuwe Kerk, zoals beschreven door Beresteyn en in de Militaire Spectator.
- Context over de belegering, waaronder de Franse erkenning van de moed van de Nederlandse verdedigers (uit Leve de Koning! van Dennis van Nieuwenhuijzen).
De geschiedenis van de degen blijft echter voor een deel een raadsel. Uit mijn contact met Museum Prinsenhof blijkt dat de degen niet meer in hun collectie is. Uit archiefonderzoek blijkt dat er er destijds (jaren ’70)
sprake was van een gebrek aan beveiliging. Het is mij inmiddels gelukt om te bevestigen dat de degen inderdaad aan Schutter heeft toebehoord, maar ik zoek nog meer historische context over hoe en waarom de degen uit de collectie van het Prinsenhof is verdwenen.
Ik vraag daarom hulp aan de leden van Delfia Batavorum:
- Heeft u meer informatie over deze periode in het Museum Prinsenhof en/of gemeente Delft?
- Zijn er archieven of persoonlijke getuigenissen beschikbaar over het beheer van het museum en Delfts cultureel erfgoed in de jaren ’70, inclusief eventuele verkoop of verlies van objecten?
- Zijn er leden of contacten binnen de vereniging die meer weten over C.D.A. Schutter en zijn rol in de Delftse geschiedenis?
Mijn doel is om een artikel te schrijven over de heldhaftige geschiedenis van Schutter en zijn degen, inclusief zijn rol tijdens de belegering van de Citadel van Antwerpen, het monument in de Nieuwe Kerk en de link met Delft. Uw hulp zou van grote waarde zijn om dit verhaal completer te maken.
Bij voorbaat dank voor uw tijd en inzet. Mocht u aanvullende informatie hebben, dan hoor ik dat graag. Ik ben uiteraard bereid om verdere details of documentatie te delen.
U kunt mij bereiken onder: mrcwgmn@gmail.com
Er is ook een website: https://sabels.nl/
Excursiecommissie
Bezoek Huis van Meerten

Op 22 november is een bezoek gebracht aan Huis Van Meerten in Delft. Lambert van Meer-ten was een enthousiast verzamelaar van bouwfragmenten, Delfts aardewerk en meubilair, met een buitengewone interesse voor de Gouden Eeuw. Zijn collectie kreeg zo’n omvang dat hij een eigen huis liet bouwen voor zijn verzameling. De bouw van Huis Van Meerten in 1893 was een gezamenlijk project van Lambert van Meerten, Adolf Lecomte en Leonard Couvée. Zij ontwierpen de architectuur en het interieur.
Na de koffie kregen de ca. 20 deelnemers een audiotour waarmee ze door het huis konden dwalen. Elke kamer heeft zijn eigen karakter. De deelnemers mochten op de stoelen zitten, de kasten openen en de kluis bezoeken. Op deze manier kregen ze een goede indruk van de manier waarop de gegoede bevolking in het verleden leefde. De kamers zijn mooi ingericht met vele bijzondere details, zoals keramieken tegels, prachtig goudleer-behang en kroonluchters. Vanuit de kamer van Lambert’s zus Dina zie je de diepe tuin en de mooie veranda met de houten overkapping.
De vrijwilligers van het museum wisten nog leuke anekdotes te vertellen en al onze vragen te beantwoorden. Het bezoek aan het Huis Van Meerten kan een succes genoemd worden. Alle deelnemers waren onder de indruk van dit prachtige huis. Met recht een parel genoemd!
Huis Van Meerten is een van de museumhuizen van de Vereniging Hendrick de Keyser, de nationale erfgoedorganisatie. Zie https://www.hendrickdekeyser.nl/
Lezingencommissie
Lezing Hekserij en Heksenvervolging
Op 27 november 2024 heeft Liedewei Timmermans een boeiende lezing gehouden over hekserij en heksenvervolging. De lezing vond plaats in de sfeervolle Lutherse Kerk en werd ondanks ‘code geel’ weersomstandigheden bijgewoond door 54 Delfia Batavorum leden en niet-leden.
Liedewei heeft uitgebreid de historie van hekserij toegelicht. Beginnend bij de bewondering voor mensen die magische krachten leken te bezitten op het gebied van natuur, genezing of voorspelling in de oudheid. Om vervolgens in te gaan op de tijd waarin dezelfde gaven zeer negatief worden beoordeeld, van de Middeleeuwen tot in de 18e eeuw. Als laatste de huidige situatie waarin uiteraard geen vervolging meer plaatsvindt, maar hekserij met enige argwaan wordt bekeken. Zo ontstond bij de toehoorders een breed beeld van wat hekserij in de loop der tijd is geweest en wat nu de praktijk is.
Liedewei gaf diepgaande aandacht aan de periode waarin vervolging plaatsvond. Aan de orde kwamen onder andere de 4 heksenverbrandingen in Delft, waarover door de grote stadsbrand van 1536 weinig meer bekend is, historische boeken over heksenvervolging, de Heksenwaag in Oudewater en het meest ernstige geval, de verbranding van 64 heksen in Roermond. In deze stad wordt over twee jaar een heksenmonument geplaatst. Ruim twee uur is geluisterd naar het goed voorbereide verhaal van Liedewei Timmermans. Er waren als afsluiting veel verdiepende vragen, waardoor nog een interessante discussie ontstond die ook raakte aan actuele vraagstukken.
Boekbespreking Kees Chardon

Foto: Stef Breukel
Op 26 januari 2025 heeft Trudy van der Wees in de Synagoge aan de Koornmarkt in Delft haar nieuwe boek over verzetsstrijder Kees Chardon besproken. Voor een gehoor van meer dan 80 mensen, voor een deel genodigden van Trudy van der Wees en voor een deel Delfia Batavorum leden, heeft zij het interessante en indrukwekkend relaas van Kees Chardon gedeeld. Bij de lezing waren zeven nabestaanden van Kees Chardon aanwezig.
De bespreking werd geopend door historicus Wim Berkelaar die een korte schets gaf van de streng protestants-christelijke context van Kees Chardon. Een context die voor vele geloofsgenoten betekende dat zij zich niet zouden verzetten tegen het gezag van de bezetter. Maar tevens een context die de zeer gelovige Kees Chardon er niet van weerhouden heeft vrijwel direct na de bezetting in het verzet te gaan en joodse mensen te helpen.
Vervolgens heeft Trudy van der Wees, zoals zij zelf aangaf, haar boek in grote stappen besproken. Haar verhaal gaf een brede inkijk in de activiteiten van het verzet in Delft en in het wijdvertakte netwerk van Kees Chardon. Veel namen van Delftse medeverzetstrijders kwamen voorbij. Straatnamen in de verzetsstrijdersbuurt in de Buitenhof gingen plotsklaps leven. Vreemd genoeg is de naam van Chardon slechts aan een pad gegeven en niet aan een straat!
Kees Chardon, bij de aanvang van de oorlog pas 21 jaar, was als jurist opgeleid. Gedreven door zijn geloof en een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, heeft hij honderden Joden helpen onderduiken, onder wie ook veel baby’s en peuters. Hij is in januari 1944 verraden en gearresteerd op het adres Spoorsingel 28 in Delft, samen met het 12-jarige meisje Betty Springer dat na transport naar Auschwitz meteen is vergast. Na detentie in het Oranjehotel en omzwervingen door enige kampen is Kees Chardon in april 1945 door ontberingen overleden in concentratiekamp Wöbbelin ten oosten van Hamburg.
Trudy van der Wees heeft voor dit boek gesproken met nabestaanden en erg veel speurwerk gedaan in archieven. Ze heeft de persoon Kees Chardon daarmee tot leven gewekt. Als ‘bijvangst’ kwam zij erachter wie de verrader was van Sonnyboy, de hoofdpersoon uit het gelijknamige boek van Annejet van der Zijl. Dat leverde haar direct landelijke publiciteit.
Na afloop van de bespreking zijn boeken uitgereikt aan een nabestaande van Chardon en aan de Delftse wethouder Van Vliet. Vervolgens heeft Trudy nog een groot aantal vragen uit het publiek beantwoord en onder het genot van een drankje vele boeken gesigneerd.
Samenvattend, een indrukwekkende middag in een zeer toepasselijke locatie.
Commissie Behoud Stadsschoon (CBS)
Herbestratingen – Julianalaan
Al ruim honderd jaar sieren kinderkopjes de middenberm van de Julianalaan tussen het Poortlandplein en de Rotterdamseweg. In juni 2024 kondigde de Gemeente aan binnen afzienbare tijd te starten met de herinrichting van de middenberm. De historische kinderkopjes zouden daarbij behouden blijven. In december kwam echter de mededeling dat om Arbo-technische redenen het hergebruik van de keien toch niet mogelijk was: de keien moeten handmatig worden teruggezet en zijn daarvoor met hun 7 tot 9 kilo te zwaar. Voor de keien zullen grasstenen terugkomen.
Voor de teleurgestelde bewoners was dit aanleiding om te starten met een petitie “Behoud van kinderkopjes aan de Julianalaan”. Zij willen niet dat het aanzicht van hun mooie, ruim 100-jarige laan voor altijd verloren gaat en het Beschermde Stadgezicht van Delft wordt aangetast.
CBS steunt de petitie. Ook wij zijn van mening dat met de vervanging van de kinderkopjes een uniek deel van ons stadsschoon wordt aangetast. Wij maken ons daarnaast al langer zorgen over het feit dat bij herbestrating steeds meer natuursteen (stoepen en banden, kinderkopjes) moet wijken voor baksteen. Daarbij zien wij nog de nodige mogelijkheden (ook Arbo-technisch) om de middenberm opnieuw te bestraten met kinderkopjes en het historische aangezicht van de Julianalaan te behouden.
CBS project ‘Herstel historisch – landschappelijke lijn zuidelijke Schie’
Inmiddels hebben drie politieke partijen – GroenLinks, ChristenUnie en Hart voor Delft – een raadsvoorstel opgesteld. Hierin vragen ze om het CBS-plan in te bedden in gemeentelijk beleid en om ambtelijke ondersteuning voor de uitvoering. Ook zal de nog ontbrekende financiering in samenwerking tussen project en gemeente moeten worden geleverd. Dit voorjaar zal de gemeenteraad over het door de drie partijen ingediende voorstel een besluit nemen.
Ruimte in de Binnenstad

Bureau MTD kreeg de opdracht voor een ontwerp voor het wegprofiel en het vrijkomende gebied tussen de bomen in de zuidwestelijke Binnenstad. De eerste schetsen zijn in 2024 met belanghebbenden besproken en aan de Advieskommissie OmgevingsKwaliteit (AOK) voorgelegd. De AOK adviseerde o.a. om geen kleinschalig groen toe te voegen, bestaande materialen te hergebruiken en kwaliteit te versterken door rust in beeld en materiaal.
CBS heeft tijdens de oktobervergadering van de Gemeenteraadscommissie Ruimte en Verkeer het belang onderstreept van een ontwerp dat past in het Beschermde Stadsgebied van de Binnenstad en daarnaast gepleit voor een budget voor het verbeteren van de historische stoepen. Een definitief ontwerp voor de herinrichting wordt nu begin 2025 verwacht.
Vervolg Kalverbos
Het Kalverbos kent sinds 2024 een Visie ter verbetering van de groenstructuur en het groen. De eerste fase van uitvoering van de Visie (in 2025) betreft de verplaatsing van de tramhalte richting Watertoren en het verbeteren van het kruispunt Nieuwe Plantage / Wateringsevest. Jammer genoeg gaat bij de Watertoren – door een fietsenstalling – veel groen verloren, maar wel verbetert de groenverbinding op de huidige plek van de tramhalte.
Ook speelt er een bouwaanvraag voor een grote horeca (ca. 130 bezoekers) op de waterkelder bij het Pomphuis naast de Watertoren. Na een onduidelijke procedure wordt op 30 januari 2025 aan de Gemeenteraad gevraagd om een “ontwerpverklaring van geen bedenkingen” voor het bouwplan. Gaat de Raad akkoord, dan gaat het plan nog 6 weken ter visie. De omwonenden van het Kalverbos (Beschermd Stadsgezicht) maken hier ernstig bezwaar tegen; het grote horecaplan past niet in het bestemmingsplan en verstoort de rust in het Kalverbos.
Commissie Achter de Gevels van Delft
Historisch onderzoek huizen
Onder leiding van Kees van der Wiel zijn 14 cursisten eind 2024 gestart met het historisch onderzoek naar het huis van hun keuze. Vaak is dat een huis van voorouders, hun geboortehuis of eigen woning in Delft. Begin 2025 is er, in de maandelijkse bijeenkomst van de werkgroep in het Stadsarchief, een presentatie geweest van de gegevens uit hun zoektocht. In de werkgroep zijn al circa 20 onderzoekers actief. Het is de bedoeling dat de onderzoeken verder worden uitgewerkt voor publicatie op onze website www.achterdegevelsvandelft.nl.
Nieuwe verhalen op de website
Recent is het verhaal over Voldersgracht 15, vanouds genaamd het Hemelrijck, op de site verschenen. Eind vorig jaar kwam de Jacob Gerritstraat 14 op de website.
Jacob Gerritstraat 14 – Inde Gecroonden Hoet

Jacob Gerritstraat 14 is nu een klein deel van de kledingzaak Van Uffelen. Van 1869 tot 1985 dreven hier vier generaties Kloeg ruim een eeuw lang een winkel in hoeden en petten en kostuums. Reijnier Kloeg dook ook in de verdere geschiedenis van het pand en ontdekte tot zijn verrassing dat hier al eeuwenlang hoedenmakers hun handel dreven, op een enkele zilversmid en floortewercker na. Een floortewercker of passementswercker maakte decoratief borduur- of kantkloswerk.
Verhalen op Omroep Delft Radio
Tot eind 2024 zijn er vier verhalen op de Radio ten gehore gebracht: over de Pieterstraat 28/38, Hippolytusbuurt 1/Nieuwstraat 20-36, Voldersgracht 7 en Nieuwe Langendijk 22 en 26. Begin 2025 ging het eerste verhaal over Oude Delft 165. Iedere tweede week is er op dinsdag om ca 11 uur een verhaal op de radio te horen, dezelfde dag om ca 18 uur een herhaling. Altijd wordt uitgegaan van een huis op de website, en worden luisteraars daarop gewezen voor meer informatie.
Alle gesproken en geschreven verhalen zijn te beluisteren en te lezen op onze website.
Delf
Ook in het blad Delf staat in de rubriek ‘Achter de gevel van…’ altijd een verhaal over een huis op de website. In het laatste nummer werd een uitzondering gemaakt voor Oude Delft 81, want dit huis staat nog niet op de website. Aanleiding was het boek over 100 jaar studentenhuis waar wij aan hebben meegewerkt. Het huis wordt nog verder onderzocht en gereed gemaakt voor de website.
Expertiseplatform Water (EPW)
Vaarroutes in Delft
Zoals bekend wordt er door het EPW in samenwerking met de provincie en met Delft Marketing hard gewerkt aan het via het water toeristisch interessant maken van Delft. Daartoe worden informatiepanelen ontworpen die op de vier op- en afstapplaatsen in Delft worden geplaatst. Deze informatieborden geven achtergrondinformatie bij de plek waar wordt aangeland en toelichting op de betekenis van die plek voor de gemeente en voor het relevante bedrijf dat ontsloten wordt via het water. Een mooi voorbeeld is de op- en afstapplaats bij de TU Delft Hortus Botanicus. De TUD is een belangrijke speler in Delft en heeft ook intensieve verbindingen met water (studies). Verder wordt gewerkt aan flyers, die beschikbaar moeten komen op de balie in displays van relevante instanties, bijvoorbeeld het Havenkantoor op Hooikade 13.
Enkele publicaties
In de vorige nieuwsbrief is al aandacht gegeven aan de viering van de 90e verjaardag van Ronald Waterman en het verschijnen van het boek de ‘Waterman Legacy’. Er is nog een boek verschenen waar het EPW aan heeft meegewerkt, namelijk ‘Industrie aan de Schie – verbonden door water’. Zonder die bereikbaarheid zou Delft nooit zo geïndustrialiseerd zijn aan de noord- en zuidkant van de stad.

Foto Erwin van Klaveren.
Samenwerking met anderen
Het EPW is alweer enige tijd een commissie binnen Delfia Batavorum (DB) en heeft inmiddels ook een websitepagina bij DB met informatie over hetgeen wij willen met Delft en water.
Inmiddels werken wij via DB ook samen met de Stichting Delftse Waterloop. Zij richten zich wat meer op de klimaatkant van het water en dat opent interessante perspectieven voor samenwerking. Er zijn bijvoorbeeld mogelijkheden om de 10 ommetjes – een project van de TU Delft Hortus Botanicus en het EPW met cofinanciering van de Provincie – te koppelen met de wandelingenkaart, die de Stichting Delftse Waterloop heeft gemaakt. Aan die koppeling wordt nu gewerkt. Verder is de klimaat-insteek ook interessant, omdat de steden in Nederland in de zomers steeds meer last zullen krijgen van hittestress en heftige stortbuien. Een stad als Delft zal daar ook mee om moeten gaan.
Lustrum DB
Dit jaar bestaat Delfia Batavorum 90 jaar en wordt gewerkt aan het opstellen van een lustrumprogramma. Het EPW werkt daar natuurlijk graag aan mee, temeer omdat water in de historie van Delft ongelooflijk belangrijk is geweest. Denk daarbij aan Delfshaven en de verdere verbinding met de Oost via de Kamer van de VOC, die hier in Delft gevestigd was. In dat verband kan verwezen worden naar het gemeentelijke Onderzoeksrapport ‘Het slavernijverleden van Delft’ uit 2023 en de gelijknamige stadswandeling, uitgegeven door Erfgoed Delft.
Liever de PDF-versie van de nieuwsbrief?
Download hem hier (3,7MB).
Delfia Batavorum online en op sociale media
U kunt onze activiteiten en attenderngen ook volgen op:
- onze website via https://delfiabatavorum.nl
- RSS via https://delfiabatavorum.nl/feed/
- RSS Activiteiten via https://delfiabatavorum.nl/activity/feed/
- Facebook via
https://www.facebook.com/DelfiaBatavorum - Linked-in via
www.linkedin.com/company/delfia-batavorum - X via https://x.com/delfiabatavorum
Steeds meer mensen, ook niet-leden, weten ons daar te vinden.